به نقل از «فارس»

مراسم سوگواری شهادت حضرت معصومه(س) در حرم قم اعلام شد

تاریخ انتشار: ۲۹ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۹۳۱۶۱۸

به گزارش خبرگزاری فارس از قم، برنامه مراسم و محافل حرم مطهر بانوی کرامت از ۲۹ مهر تا ۵ آبان ۱۴۰۲ مصادف با ایام میلاد امام حسن عسکری (ع) و شهادت حضرت معصومه (س) از سوی روابط‌عمومی و تبلیغات آستان مقدس بانوی کرامت اعلام شد.

 نیایش صبحگاهی حرم مطهر بانوی کرامت از شنبه تا سه‌شنبه با قرائت دعای عهد، چهارشنبه با سخنرانی حجت‌الاسلام‌والمسلمین علی‌اصغر ظهیری، پنجشنبه با قرائت زیارت عاشورا توسط جواد برزگر و جمعه با سخنرانی حجت‌الاسلام‌والمسلمین عابدینی و قرائت دعای ندبه توسط سعید حدادیان و مداحی محمدحسین حدادیان دنبال می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 مراسم قبل از اذان ظهر حرم مطهر بانوی کرامت شنبه و یکشنبه با سخنرانی حجت‌الاسلام محمدصادق باقری، دوشنبه تا چهارشنبه با سخنرانی حجت‌الاسلام میردامادیان و مداحی حسین فروغی، پنجشنبه با مداحی علی حبیب‌زاده، سید علی حسینی‌نژاد و حسن شالبافان و جمعه با سخنرانی حجت‌الاسلام معصوم اسماعیلی برگزار می‌شود.

 همچنین مراسم بعد از نماز عصر نیز شنبه و دوشنبه با قرائت زیارت حضرت معصومه (س)، یکشنبه و سه‌شنبه با مداحی حسن شالبافان، چهارشنبه با مداحی جواد هاشمی و پنجشنبه با مداحی محمدرضا بذری برگزار خواهد شد.

 مراسم قبل از اذان مغرب حرم مطهر از شنبه با سخنرانی حجت‌الاسلام علی‌اصغر آیتی، یکشنبه با سخنرانی حجت‌الاسلام حسین گنجی، دوشنبه با سخنرانی حجت‌الاسلام سیدجلال رضوی و مداحی مهدی تدینی، سه‌شنبه با سخنرانی حجت‌الاسلام علی‌اصغر قائمی و مداحی ابوالقاسم زمانی، چهارشنبه در قالب محفل نوجوانان فاطمی با حضور حسین یکتا و مراسم تعویض پرچم در صحن امام رضا (ع)، پنجشنبه در قالب عزاداری آذری‌زبان‌ها با سخنرانی حجت‌الاسلام هاشمی هشترودی و مداحی حبیبی و لیثی و جمعه با سخنرانی حجت‌الاسلام پورسیدآقایی و قرائت زیارت آل یاسین توسط میثم طاهری دنبال خواهد شد.

 مراسم شب‌های حرم مطهر شنبه و یکشنبه با سخنرانی حجج‌اسلام والمسلمین تراشیون و فرحزاد و از دوشنبه تا جمعه به ترتیب با سخنرانی و مداحی حجت‌الاسلام‌والمسلمین حسینی قمی و سیدمحسن بنی فاطمی، حجت‌الاسلام‌والمسلمین مؤمنی و حسن حیدرزاده، حجت‌الاسلام‌والمسلمین رفیعی و مهدی رسولی و سیدرضا نریمانی، آیت‌الله میرباقری و سیدمهدی میرداماد و حجت‌الاسلام‌والمسلمین علیرضا پناهیان و عرض ارادت مداحان برگزار می‌شود.

 گفتنی است پنجشنبه‌شب دعای کمیل با نوای سید مهدی میرداماد و زیارت جامعه کبیره با نوای حجت‌الاسلام ناصر شهیدی قرائت می‌شود.

پایان پیام/78023

منبع: فارس

کلیدواژه: شهادت حضرت معصومه س مهدی میرداماد نریمانی ناصر رفیعی شنبه با سخنرانی حجت الاسلام حجت الاسلام والمسلمین حجت الاسلام شنبه با مداحی بانوی کرامت حرم مطهر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۹۳۱۶۱۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هر صبح و شام در آستانه مقدسه رضوی قرآن تلاوت نمایند / نگاهی به شواهد تاریخی درباره پیشینه قرائت قرآن در حرم مطهر امام رضا(ع)

پنجشنبه گذشته به رسم دیرینه، جلسات سنتی قرآن کریم در یکی از شبستان‌های مسجد گوهرشاد در قالب برنامه دارالحفاظ آغاز شد. در این جلسه که ساعت 4 صبح پنجشنبه 6اردیبهشت در مسجد گوهرشاد برگزار شد استاد سیدمرتضی سادات فاطمی به عنوان پیشکسوت و صدرالحفاظ آستان قدس رضوی دعوت شد تا استاد این جلسه سنتی قرآنی در حرم مطهر رضوی باشد. قرار زیبایی که بناست با حضور سایر اساتید پیشکسوت تکرار شود. به این بهانه مروری بر پیشینه برنامه‌های قرآنی حرم مطهر رضوی داریم.

قرائت قرآن در جوار بارگاه علی بن موسی‌الرضا(ع) سنتی به قدمت این صحن و سراست. نشان آن، قدیمی‌ترین قرآن وقفی این آستان است. سنتی که طی قرن‌ها به مرور شکل گرفت و به شکل مراسمی آیینی قد کشید. نشان به این نشان که در دوره صفوی حفاظ حرم مطهر دارای جایگاه ویژه‌ای بودند و واقفان برای پایداری سنت تلاوت در حرم علی بن موسی الرضا(ع) وقف‌های متعدد داشتند. یکی از این وقف‌ها مربوط به خواجه علاءالدین حاجی در عهد شاه طهماسب اول صفوی است که به تاریخ 993 قمری وقف  و بخشی از درآمد آن صرف تأمین هزینه تلاوت قرآن در حرم مطهر شده تا حفاظ هر صبح و شام در روضه متبرکه، قرآن تلاوت کنند. سنتی دیرین که تا امروز ادامه دارد. کافی است سحرگاه به نیت زیارت به حرم مطهر رفته و پس از عرض ارادت، سری به مسجد گوهرشاد بزنید تا قاریان را نشسته به احترام ببینید و نوای ملکوتی قرآن را بشنوید که بر بال‌های ملائک تا آسمان می‌رود.

سنتی که از آغاز بود

قرائت قرآن در اماکن مقدس توصیه پسندیده‌ای است که در مزارات سرزمین‌های اسلامی از آغاز اسلام برقرار بوده است. با شکل‌گیری مشهدالرضا(ع) در قرن سوم هجری و حضور زائران بر گرد مرقد مطهر علی بن موسی‌الرضا(ع) قرائت قرآن نیز رایج بوده است. به نوشته مؤلف عیون اخبارالرضا(ع)، در قرن چهارم هجری زائران در کنار مرقد امام رضا(ع) قرآن تلاوت می‌کردند. ابن‌بابویه با واسطه از ابوعلی محمد بن معاذ و به نقل از ابوعمر و محمد بن عبدالله حاکم نوغان می‌نویسد: «مسافری از ری که نامه‌ای از بعضی سلاطین حمیر برای نصربن احمد امیر بخارا داشت، به زیارت حرم آمده، شب را در حرم به سر برد و بعد از نماز شروع به خواندن قرآن کرد».

قرآن‌های موجود در موزه آستان قدس رضوی با قدمت هزارساله خود شاهدی دیگر بر این ماجرا هستند. قدیمی‌ترین قرآن وقفی به شماره 3004 که به خط کوفی بر پوست آهو نوشته شده، متعلق به ابوالقاسم علی بن ناصرالدوله ابی‌الحسن محمد بن ابراهیم سیمجور است که به سال 363 وقف شده است. به جز این، دو قرآن دیگر نیز یکی وقف سلطان محمود غزنوی به تاریخ 393 قمری و دیگری مربوط به ابوالبرکات که در رمضان 421 قمری وقف شده است. غیر از تاریخ، نکته دیگری که در وقف‌نامه این قرآن آمده و از نظر اثبات تلاوت قرآن در این آستان دارای اهمیت است، تصریح به عدم خروج قرآن از حرم است. گفته می‌شود  با گسترش این صحن و سرا و رونق مشهدالرضا(ع) به موازات توجه به خدمات رفاهی برای زائران، در خصوص نیازهای عبادی و زیارتی آن‌ها نیز اندیشه می‌شده است. اما در این مورد تا قرن نهم هجری سندی در دست نیست و نخستین و قدیمی‌ترین خبر در این خصوص متعلق به برگزاری آیین قرائت قرآن در حرم  مطهر به گزارش فضل‌االله روزبهان خنجی است که در شرح سفر زیارتی محمد خان شیبانی به مشهد، در وصف مراسم قرائت قرآن حفاظ نوشته است: «...و اشارت علیه سانح شد که حفاظ در بیرون قبه قرائت قرآن نمایند و فرمودند مکروه است در پایین قبر قرآن خوانند و تأکید نمودند که «... باید بعد از این، حفاظ مرقد مقدس رضوی در بیرون قبه تلاوت نمایند؛ به رعایت ادب اقرب است». سپس مولانا حافظ جامی، غزلی ترکی در هشت بیت در منقبت امام رضا(ع) با رخصت همایونی قرائت کرد و آن گاه حدیثی قدسی به اسناد مسلسل، به روایت حضرت رضا(ع) قرائت و ترجمه شد و همگان فیض بردند».

با مرور این شرح به جزئیات مهمی در خصوص مراسم قرائت در حرم مطهر رضوی می‌رسیم. نخست اینکه مراسمی اینچنین دارای سابقه بوده‌ و در پایین پای حضرت اجرا می‌شده‌ و پس از این زمان به مکانی دیگری منتقل شده‌است. جز این می‌توان درباره تشریفات مراسم نتایجی گرفت، مانند اینکه در پایان تلاوت قرآن، برنامه‌های دیگری مانند سخنرانی و شعرسرایی برقرار بوده و همچنین شرح احادیث انجام می‌شده است. اشعار و احادیثی که بعدها منشآت خواجه نصیر طوسی و مدایح دوازده امام جای آن را گرفت.

دارالحفاظ، رواقی برای حفاظ حرم مطهر

دیگر خبری که از قرن نهم می‌تواند در خصوص سنت تلاوت قرآن در حرم مطهر رضوی ذکر کرد، وجود رواق دارالحفاظ در حرم مطهر است. رواقی که گفته می‌شود به دست گوهرشاد بیگم در اوایل قرن نهم هجری ساخته شده و نامش را از حفاظ قرآن کریم حرم مطهر دارد. گفته می‌شود وجود این رواق و نامش نشان‌دهنده این است که مراسمی اینچنینی در عهد تیموریان و حتی در قرن هشتم نیز مرسوم بوده و به همین دلیل مکانی ویژه برای آن ساخته و تدارک دیده‌اند. دیگر شاهد و سند ماجرا نشان مصدری حافظ مسجد جامع گوهرشاد است که سلطان حسین میرزای بایقرا به نام خواجه حافظ حسینعلی (که از حافظان و قاریان بزرگ آن دوره خوراسان بوده) صادر کرده است و به موجب این حکم، او ریاست حفاظ بیت‌المغفره و مسجد جامع گوهرشاد را عهده‌دار شده است. برای فهم بیشتر از این سنت باید در تاریخ جلوتر بیاییم تا به عهد صفوی برسیم. در این دوره به خاطر وقف‌نامه‌هایی که عواید آن به این مراسم اختصاص یافته و همچنین اسنادی که درزمینه مواجب حفاظ و شرح هزینه برگزاری مراسم وجود دارد می‌توان به اصطلاحات مربوط به این مراسم رسید. اصطلاحاتی مانند صدرالحفاظ، حافظ، سلطان القراء و صدر القراء که به جایگاه و اهمیت حافظان قرآن و این مراسم در عهد صفوی اشاره دارد. گفته می‌شود حفاظ در عهد صفوی زیر نظر خادم‌باشی و همچنین سرکشیک که متولی این مراسم بود، خدمت می‌کردند. براساس این وقف‌نامه‌ها حفاظ در دو دسته «حفاظ بالاسرمبارک» و «حفاظ حرم مطهر» زیر نظر مسئولان به تلاوت قرآن و ادعیه می‌پرداختند. شرح این وقف‌نامه‌ها مفصل است و در مجالی دیگر به آن خواهیم پرداخت.

آزاده خلیلی